კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება ალესანდრო ბარიკოს სამყაროში! ეს ის სამყაროა, რომელშიც მუდმივად მუსიკისა და ოკეანის ხმა გესმით და თითქოს აბრეშუმის შეხებას გრძნობთ. აქ ცხოვრობს კაცი უცნაური სახელით 1900, რომელსაც ხმელეთზე ფეხი არასდროს დაუდგამს და გემზე უკრავს ღვთაებრივ მუსიკას… და კაცი, რომელმაც აბრეშუმის წარმოება შესანიშნავად ააწყო, თუმცა კი იაპონიიდან ჭიის გარდა ქალის სიყვარულიც ჩამოიტანა გულით… და ქალი, რომელიც ოცნებობდა, რომ ქმრის საყვარელ ქალად ქცეულიყო… ეს სიყვარულის სამყაროა – მუსიკის, ოკეანის, ქალის, მამაკაცის სიყვარულის სამყარო… More
Advertisements
უჩვეულო ბავშვები დაბრუნდნენ! დიახ, დიახ, მართალი ხართ. მეც გამიკვირდა, რადგან მათი ამბები თავიდან ტრილოგიად იყო ჩაფიქრებული და თითქოს ბოროტი ძალაც დამარცხდა… თუმცა არა. თურმე წინ კიდევ მრავალი საინტერესო ისტორია გველის. სწორედ ამ მიზნით მისტერ რიგზმა ჩვენთვის კარგად ნაცნობი და საყვარელი ბავშვები თანამედროვე ამერიკაში “გადმოსხა” (არა, არ შეგეშინდეთ. მათი სწრაფი დაბერების პრობლემა მოხსნილია). უკვე ხვდებით, რა სახალისო ამბები დატრიალდა? არა, სრულად მაინც ვერ წარმოიდგენთ როგორ “დაბოდიალობენ” ჯეიკობი და უცნაური ბავშები ტანსაცმლის მაღაზიაში ჯინსების და მაისურების შესაძენად, როგორ სხედან ტელევიზორის წინ და არხიდან არხზე რთავენ, როგორ მიაქროლებენ ტრასაზე ჯეიკობის ბაბუის ძველ ავტომობილს… ამ წიგნის ხიბლი სწორედ ეს ეპიზოდები მგონია და არა უცნაურთა შორის წარმოქნილი კლანური დაპირისპირებები ან ძალაუფლებისთვის ბრძოლა და ახალი “წევრის” დახსნა გაურკვეველი საფრთხისგან… ვნახოთ რა იქნება შემდეგ (რენსომი ჩვეულ სტილს არ ღალატობს – ისევ შუა მოქმედებაში წყვეტს თხრობას)… ალბათ კიდევ უამრავი ძალიან მაგარი თავგადასავალი…
ავღანეთის პატარა ღარიბი სოფლიდან ქაბულისკენ მიმავალ გზაზე მთებმა მთებს უთხრეს ამბავი მამაზე, რომელმაც შვილის მომავალს ყველაფერი შესწირა – მისდამი სიყვარულიც კი… ავღანეთში, ევროპაში, ამერიკაში მთებმა მთებს უამბეს ისტორიები, რომლებიც ნელ-ნელა ფაზლის ფრაგმენტებივით ავსებენ ერთმანეთს და ქმნიან ერთიან სურათს, რომელიც საბოლოოდ ისევ პირველ ღამეს უბრუნდება – ზღაპარს მამასა და შვილზე… მანამდე კი ბევრი ადამიანის ცხოვრებაა – ფარის ცხოვრება, რომელიც ჩვეული გარემოს მოწყვიტეს და მთელი ცხოვრება “ნაკლულმა” გაატარა; აბდულას წლები, რომელიც ამერიკაშიც კი წლების წინ დაკარგულ დასთან შეხვედრას ელოდა; ნილას მუდმივი ბრძოლა საკუთარ თავთან, მამასა და ავღანურ სტერეოტიპებთან; ფარვანასა და მისი საწოლს მიჯაჭვული დის ურთიერთობა; იდრისისა და ამრას შინაგანი სამყარო, რომელიც პატარა ავღანელი გოგონასადმი ზრუნვაში შესანიშნავად ჩანს; ადელის ფიქრები, რომელიც სამხედრო დამნაშავის შვილობის ტვირთს ატარებს; მარკოს ვარვარისის ცხოვრება, რომელიც ბერძნულ კუნძლზე შეუდრეკელი დედისა და დედის მეგობრის ქალიშვილის გვერდით დაიწყო და ავღანეთში ექიმობით გაგრძელდა (ეს ისტორია ჩემი ფავორიტია), ამერიკელი ფარის ერთგულება ოჯახის მიმართ… ნაბისა და მასზე შეყვარებული ბატონის ამბავი და მისი გადაწყვეტილება, რომელმაც ყველა ეს ისტორია ერთ წიგნად შეკრა… მთებმა მთებს უთხრეს ბევრი ამბავი და ხალიდ ჰოსეინიმ მათგან შექმნა ძალიან კარგი წიგნი ავღანეთზე და არა მხოლოდ… უბრალოდ ადამიანურ ურთიერთობებზე… 
მალალა იუსაფზაი ჩვეულებრივი გოგო იყო, გოგო პაკისტანიდან. ის მსოფლიოს სხვა გოგონების მსგავსად დადიოდა სკოლაში, უყურებდა “ბინდს”, უსმენდა ჯასტინ ბიბერს, უყვარდა ოჯახი, მეგობრები, თავისი სამშობლო… მაგრამ 2012 წლის 9 ოქტომბერს ყველაფერი შეიცვალა – სკოლის ავტობუსში მალალას თალიბანის წარმომადგენელმა ესროლა… 
ბრილკა! ეს წიგნი შენთვის, ჩემთვის, ჩვენთვის დაიწერა! ნიცა ჯაშმა (სინამდვილეში კი – ნინო ხარატიშვილმა) შენთვის დაწერა საკუთარი ოჯახისა და ქვეყნის ქრონიკა და ამით ისეთი მნიშვნელოვანი საქმე გააკეთა, რომ იქნებ ჯერ ვერც თვითონ აცნობიერებს ბოლომდე და ვერც სხვები… რატომ? იმიტომ, რომ შენთვის დაწერილი წიგნი ჯერ გერმანულად გამოიცა, შემდეგ მსოფლიოს სხვა ენებზე ითარგმნა და ისეთმა ადამიანებმა წაიკითხეს, სულ რომ არაფერი იცოდნენ საქართველოს ისტორიაზე ან იცოდნენ, მაგრამ ზედაპირულად… შენ იცოდი, ბრილკა? იცოდი, როგორ ქვეყანაში ცხოვრობდნენ შენი წინაპრები – შოკოლადის ფაბრიკის დამაარსებელი, მისი ქალიშვილები სტასია და ქრისტინე, სტასიას შვილები კოსტია და კიტი, კოსტიას შვილი ელენე, ელენეს შვილები დარია და ნიცა? იცოდი, რომ ქვეყანაში, რომელიც ამქვეყნიურ სამოთხედ მიიჩნევა, 1921 წელს წითელი სიკვდილი შემოვიდა და მას შემდეგ ათასი უბედურება გახდა შესაძლებელი – ისეთი უბედურებები, წარმოუდგენლად რომ გამოიყურება… აბა, თავად განსაჯე – იფიქრებდა ჯადოსნური, თუმცა კი დაწყევლილად მიჩნეული, შოკოლადის ავტორი, რომ 100 წლის მანძილზე მისი საამაყო ქალიშვილი სტასია და მისი სამშობლო ყველაფერს მოესწრებოდნენ, რისი წარმოდგენაც მხოლოდ კოშმარულ სიზმრებში თუა შესაძლებელი? ნამდვილ წყევლას ხომ წითელი ფერი ჰქონდა და არა შოკოლადისფერი… წითელ ქყეყანაში ართმევდნენ სახლებსა და ფაბრიკებს პატიოსან კომერსანტებს, განშორებისთვის წირავდნენ ახალდაქორწინებულებს, შიმშილით სიკვდილისთვის კი დიდგვაროვან ქალებს თუ ლენინგრადელებს ბლოკადისას… წითელ ქვეყანაში პატარა დიდი კაცი გველეშაპივით ყლაპავდა ლამაზ ქალებს და უნგრევდა ცხოვრებას განურჩევლად ყველას – წარამტებული ჩინოვნიკის ცოლს თუ უბრალო სოფლელ გოგოს, რომელსაც განათლების მღების მეტი არაფერი უნდოდა… წითელ ქვეყანაში ხოცავდნენ არდაბადებულ ბავშვებს, დევნიდნენ მათ, ვისაც უბრალოდ საყვარელი საქმის კეთება სურდა ან სამშობლოს გათავისუფლების სურვილით ვერმახტის მხარეს გადავიდა… წითელ ქვეყანაში მკვლელებად, ნარკომანებად, მოძალადეებად აქცევდნენ ახალგაზრდებს… წითელი ქვეყნიდან გარბოდნენ და ბედნიერი, თუმცა კი მაინც უცხო ევროპიდან უმღეროდნენ სამშობლოს, ოჯახს და საყვარელ ადამიანს სევდიან სიმღერებს… წითელ ქვეყანაში რჩებოდნენ და საკუთარ თავს არწმუნებდნენ, რომ ყველაფერი ძალიან კარგად იყო, რომ “სიმართლისთვის” ყველა მეთოდი გამართლებულია… წითელ ქვეყანაში სახე ან უფრო ხშირად სული სამუდამოდ უმახინჯდებოდათ ადამიანებს… და აგრძელებდნენ ცხოვრებას… ცხოვრობდნენ, აჩენდნენ წინდაწინვე უბედურებისთვის განწირულ შვილებს და მათთან ერთად მიუყვებოდნენ ისტორიას – გასაბჭოებას, დიდ ტერორს, მეორე მსოფლიო ომს, დიდი კაცისა და პატარა დიდი კაცის აღზევებასა და დაცემას, პრაღის გაზაფხულს, 9 აპრილს… ჯაშები მიდიოდნენ და მოდიოდნენ… ერისთავებიც… წლებიც… ასე გაიარა 7-მა სიცოცხლემ და ერთმა საუკუნემ… 
საქართველოს ისტორიას მეტ-ნაკლებად ყველა ვიცნობთ, რადგან მისი შესწავლა ჩვენთვის სავალდებულო გახლდათ. თუმცა უმეტესად ზედაპირულად ვსწავლობდით (სახელმძღვანელოების, პედაგოგების თუ უბრალოდ მძიმე პერიოდის “დამსახურებით”)… და აი ახლა დონალდ რეიფილდისა და “პალიტრა L”-ის დახმარებით შეგვიძლია კიდევ ერთხელ გავაღოთ კარი წარსულში. 
ხშირად ვამბობ, რომ ყველა წიგნს თავისი დრო აქვს (თავად ავტორიც საუბრობს ამ წიგნში ამაზე). თითოეული მათგანი ზუსტად მაშინ გამოჩნდება ჩვენს ცხოვრებაში, როცა სწორედ ის გვჭირდება. შეიძლება ამას დამთხვევა უწოდოთ, მაგრამ მუდმივად? აი, ახლაც ეს მოხდა! “მოსირაულე გაკვეთილების” წაკითხვა სულ მინდოდა, რადგან ლელა კოტორაშვილის რაჭულ ისტორიებს სოციალურ ქსელში ვადევნებდი თვალს. 2018 წლის მიწურულს გამართულ წიგნის ფესტივალზე მისი შეძენის სურვილით მივედი, მაგრამ პირველი ეგზემპლარები ჯერ არ დამხვდა. მას შემდეგ არაერთხელ ვესტუმრე წიგნის მაღაზიებს, მაგრამ წიგნი თვალში არ მომხვედრია… და აი 2019 წლის მაისის ფესტივალზე ნინო ხარატიშვილის “მერვე სიცოცხლისთვის” მივადექი “ინტელექტის” სტენდს და ეს წიგნი დამხვდა! რა თქმა უნდა, ინტერესი განმიახლდა და ავტორის ავტოგრაფითურთ შინ წამოვიღე, მაგრამ ერთი თვე არ გადამიშლია. ჯერ იყო და სხვა ახალმა წიგნებმა შემიტყუეს საკუთარ სამყაროში, შემდეგ შვებულება და “წანწალის პერიოდი” დაიწყო… თბილისში დაბრუნებულმა კი გადავშალე და მივხვდი, რომ ეს ზუსტად აქ და ახლა უნდა მომხდარიყო! 
რისი გეშინიათ? ალბათ ხშირად დაუსვამთ თქვენთვის ეს კითხვა. პასუხად ძალიან ბანალური რამ გითქვამთ (მაგალითად, ობობის) ან გიპასუხიათ, რომ არაფრის. ორივე შემთხვევაში სიმართლე თქვით – თქვენ შიშად თვლით იმ განცდას, რასაც მწერის დანახვისას გრძნობთ ან საერთოდ ვერ აცნობიერებთ, რომ გეშინიათ… დიახ, თქვენ გეშინიათ! ყველას გვეშინია რაღაცის, მაგრამ ეს საგანგაშო სულაც არაა. მთავარია შიში “გარეთ გამოვუშვათ”, გავთავისუფლდეთ მისგან, ვიმუშაოთ საკუთარ თავზე და თუ ამას დამოუკიდებლად ვერ ვახერხებთ, დავიხმაროთ ისეთი პროფესიონალები, როგორიცაა ნათია ფანჯიკიძე. 
ოდესმე გიოცნებიათ წიგნებში მოგზაურობაზე? ჰო, კარგი, აღიარეთ! მე უკვე ვაღიარე 
ბოლო კომენტარები