აგვისტოს მოგზაურობები (ნაწილი I)

ჩაკ პალანიკის “მებრძოლთა კლუბი” – ტრადიციულად, ჯერ წიგნს ვკითხულობ ხოლმე და მხოლოდ შემდეგ ვუყურებ ეკრანიზაციას, თუმცა ამჯერად პირიქით მოხდა. დევიდ ფინჩერის ფილმი დიდი ხნის წინ ვნახე და პიტი-ნორტონის წყვილიც დადებითად შევაფასე. ახლა კი ჩაკ პალანიკის ოსტატობის შეფასების დრო დადგა. მაშ ასე, ჩვენს წინაშეა ტაილერ დერდენი – მებრძოლთა კლუბის დამაარსებელი, იმ კლუბის, რომელშიც ბოლომდე არშემდგარი ადამიანები აგრესიას გასაქანს აძლევენ. მათი სისასტიკე უსაზღვროა და სისხლიც თითქოს პირდაპირ ფურცლებიდან მოედინება (ფილმში, რა თქმა უნდა, ეს ყველაფრი თვალნათლივ ჩანს). მათი რწმენით სრულყოფილება და თავისუფლება თვითგანადგურებით, ცივილიზაციის მოსპობით მიიღწევა…თუმცა ამის მიღმა სულ სხვა რამ – უძილობა, დეპრესია და პიროვნების გაორება იმალება…

პოლ ოსტერის “მისნის ღამე” – ამბობენ, სიტყვას დიდი ძალა აქვსო. აქამდე ამაზე სერიოზულად არასდროს დავფიქრებულვარ, მაგრამ პოლმა დამაფიქრა. სიკვდილს სასწაულებრივად გადარჩენილი მწერლის სიდნის ცხოვრება ისე გადაება მის გმირ ნიკს, სილვია მაქსველის “მისნის ღამეს” და ჰერბერტ უელსის “დროის მანქანის” “ახალ” ვერსიას, რომ სიტყვების ძალაუფლებაში დავრწმუნდი. ლურჯი რვეულიც ცოცხალი არსებასივით ჩაერთო მის ცხოვრებაში და ყველაფერი აირია… დასასრული ცოტა არ იყოს მოულოდნელი მეჩვენა, მაგრამ ალბათ სხვაგვარს არც ვისურვებდი…ასეთი ტიპის ნაწარმოები აქამდე არ წამიკითხავს (ყოველ შემთხვევაში, “ოთხმაგი ამბავი” არ მახსენდება) და სასიამოვნოდ გაოცებული დავრჩი. მოგვიანებით პოლს ისევ დავუბრუნდები, ამჯერად “ნიუ-იორკული ტრილოგიით”…

რეი ბრედბერის “ბაბუაწვერას ღვინო” – რეი ბრედბერის “ფარენჰეიტი 451-ით” და “ცელით” უკვე ვიცნობდი. შესაბამისად, “ბაბუაწვერას ღვინო” ცოტა არ იყოს მოულოდნელი აღმოჩნდა. ეს არის ამბავი ბავშვურ სამყაროზე, რომელიც სავსეა სიხარულით და იმედით. “ბაბუაწვერას ღვინო” – თავად ეს სიტყვები თითქოს ზაფხულია, ბოთლში დაჭერილი ზაფხული.  “აიღე ზაფხული ხელში, დაასხი ზაფხული სასმისში; მოსვი ერთი ყლუპი და შენს ძარღვებს ზამთრის ნაცვლად ცხელი ზაფხული აავსებს…” მგონი, დროულად წავიკითხე (სეზონს ვგულისხმობ) 🙂 მაგრამ საბოლოოდ ისეთი შთაბეჭდილება დამრჩა, რომ წიგნი სოფელს და ჰამაკს “ითხოვდა” :)… ასე თუ ისე, სასიამოვნო მოგზაურობა გამოვიდა – პირდაპირ ბავშვობაში, იმ დროში, როცა ბაბუაწვერებისგან გვირგვინებს ვაკეთებდით…

აკა მორჩილაძის “გადაფრენა მადათოვზე და უკან” – რატომღაც, აკა აქამდე უყურადღებოდ დამრჩა. მაგრამ მას შემდეგ, რაც დათო ტურაშვილს “დავუმეგობრდი”, არ შემეძლო მისი ახლო მეგობრისა და “ლიტერატურული თანამებრძოლისთვის” გულგრილად ამევლო გვერდი… მაშ ასე, ჩვენს წინაშეა ძველი თბილისი (აი ის, რომ ჩაიძირა), თბილისის რეალური თუ გამოგონილი მაცხოვრებლები და მამათმავალი მხატვარი ხაფო, რომლის მკვლელსაც ვეძებთ… მოკლედ, საინტერესო მოგზაურობა გამოვიდა. ახლო მომავალში ტრილოგიის შემდეგ ორ ნაწილსაც გავეცნობი…

გაბრიელ გარსია მარკესის “სიყვარული ჟამიანობის დროს” – ეს არის რომანი, რომელშიც სიყვარული ამარცხებს დროსაც კი. ფლორენტინო ფერმინას მთელი ცხოვრება ელოდება და ნელ-ნელა სოციალური კიბის საფეხურებზე ადის… მოკლედ, ცოტა უცნაური სიყვარულის ისტორიაა, “არამარკესისეული” (რაღაცით ქემალის და ფუსუნის ამბავს მივამსგავსე). მის სხვა ნაწარმოებებთან შედარებით, მარტივად იკითხება, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნო, რომ ყველაზე ნაკლებად მომეწონა…

ჰერმან ჰესეს “დამსვენებელი” – ამჯერად კურორტზე ვართ, კერძოდ ბადენში, მეგზურობას კი ჰერმან ჰესე გვიწევს. სწორედ ის მკურნალობს და პარალელურად ფიქრობს – სულზე, პიროვნებაზე, საზოგადოებაზე…მოკლედ, ყველაფერ იმაზე, რაზეც ჰარი ჰალერი და მისი სხვა გმირები. საბოლოოდ სასიამოვნო მოგზაურობა გამოვიდა, თუმცა ზემოთხსენებული ჰარის, სიდჰარტჰას ან ნარცისის გაცნობა უფრო საინტერესო იყო (ბადენმა რაღაცით ჰანს კასტორპი და მისი “თანამოაზრეები” გამახსენა)…