წითელი ეშმაკის კარი

საბჭოთა ეპოქაზე ხშირად გესაუბრებით… იმიტომ, რომ ძალიან მნიშვნელოვანი თემაა. ისტორიის ამ ნაწილს სახელმძღვანელოებში საერთოდ არ ვეხებით და ისღა დაგვრჩენია, რომ ბავშვობიდან დარჩენილი “სიცარიელე” თავად შევივსოთ. ამაში კი ის მწერლები გვეხმარებიან, რომლებიც მხატვრული თუ დოკუმენტური პროზის “გავლით” გვაჩვენებენ საბჭოეთის ნამდვილ სახეს.

სსრკ-ს თემაზე ბევრი ავტორი მუშაობს. მათ შორისაა საიმონ სებაგ მონტეფიორეც. ის ჩვენთვის ყველაზე “მტკივნეულ სეგმენტზე” – სტალინზე მოგვითხრობს. ამაში თითქოს განსაკუთრებული არაფერია. “დიდ ბელადზე” ხომ ყველაფერი ვიცით… თუმცა ეს ასე არ არის. მისტერ საიმონმა ხანგრძლივი კვლევის შედეგად ჩვენთან ერთად განვლო სტალინის გზა დაბადებიდან სიკვდილამდე და გვიამბო ბევრი ისეთი ისტორია, რომელიც არ ვიცოდით ან მხოლოდ ყურმოკვრით გაგვეგონა. ბევრს (სამწუხაროდ) ხომ იოსებ ჯუღაშვილი ისევ “საამაყო ქართველი” ჰგონია და არც იმას იხსენებენ, თუ როგორ მოვიდნენ ის და მისი “თანამებრძოლები” ხელისუფლებაში (ჩვეულებრივი ტერორიზმის გზით), როგორ გაანადგურა შემდეგ მან თავისივე მეგობრები და სრულიად უცნობი, უდანაშაულო ადამიანები… სწორედ ამ შეგნებული თუ შეუგნებელი “გულმავიწყობის” ბრალია, რომ სტალინი და მისი “კარის წითელი ეშმაკები” ისევ აქტუალურნი არიან (რასაც ვერ ვიტყვით მესამე რაიხის დამნაშავე ხელისუფლებაზე – ისინი გასამართლდნენ!) და ჯერ კიდევ მხოლოდ ზოგიერთები აცნობიერებენ, რომ სტალინი ერთდროულად იყო პირველი კლასის პოლიტიკოსი და პარანოიდული მეგალომანი, რომლის მსხვერპლთა რაოდენობას მხოლოდ ჰიტლერის გერმანიას თუ შევადარებთ… სიმართლე ესაა და რაც უფრო მალე გავაცნობიერებთ ამას, მით უფრო მალე გავთავისუფლდებით იმ მენტალური ოკუპაციისგან, რომელიც სოვიეტიზმმა დაგვიტოვა…

P.S. წლების წინ ორივე წიგნი “ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობამ” გამოსცა. რამდენად იშოვება დღეს, ვერ გეტყვით, თუმცა თუ გაინტერესებთ “დიდი ბელადის” ნამდვილი სახე, მაინც მოიძიეთ.