ფრანგულ ლიტერატურას საკმაოდ კარგად ვიცნობ. ეს ალბათ ოჯახის ბიბლიოთეკის დამსახურებაა, რომელიც რატომღაც ყველაზე დიდი რაოდენობით სწორედ ამ ქვეყნის წარმომადგენელ კლასიკოსთა ნაწარმოებებს მოიცავს (საბჭოთა დროს წიგნების შოვნა ხომ მარტივი საქმე არ გახლდათ) და კიდევ დედაჩემის, რომელიც პროფესიის გავლენით თავადაც ღრმადაა ჩახედული ფრანგულ კლასიკაში… ყველაზე მეტად კი მაინც იმის, რომ ეს ცალსახად არის ის ქვეყანა, რომელმაც უამრავი დიდი შემოქმედი აჩუქა მსოფლიოს (აბა დაკვირდით – ქართველი მწერლების გარდა, ვის ვკითხულობთ ყველაზე ხშირად? ამერიკელ, ფრანგ, ბრიტანელ და რუს ავტორებს, რადგან მათ შორის უზარმაზარი არჩევანი გვაქვს). მათგან ერთ-ერთი გამორჩეულია ჩემთვის ემილ ზოლა – რუგონ-მაკარების შეუდარებელი საგის ავტორი. More
Advertisements
გიყვართ დეტექტივები? ვერ გეტყვით, რომ ამ ჟანრში პროფესიონალი ვარ, თუმცა მეტ-ნაკლებად ვიცნობ. არ გაგიკვირდებათ, თუ გეტყვით, რომ განსაკუთრებით არტურ კონან დოილსა და აგათა კრისტის ვაფასებ და მათი “ბასკერვილების ძაღლი” და “მკვლელობა აღმოსავლეთის ექპრესში” მსოფლიოს საუკეთესო დეტექტივებად მიმაჩნია. რატომ? ახლავე გეტყვით. 
ლიტერატურის მოყვარულები ალბათ კარგად იცნობთ ამ კეთილი სახის კაცს ამერიკიდან – ო’ჰენრის… თუმცა ის ყოველთვის ასეთი არ ყოფილა. 1862 წელს ჩრდილოეთ კაროლინაში დაბადებულმა უილიამ სიდნი პორტერმა ათასგვარი გაჭირვება გამოიარა – დედის გარეშე გაიზარდა, უამრავ საქმეს მოჰკიდა ხელი, ცოლი დაკარგა, მიმალვის მცდელობების მიუხედავად ფინანსური დანაშაულისთვის ციხეში აღმოჩნდა და 47 წლის ასაკში გარდაიცვალა… 
ტომ? პასუხი არ არის! ტომ? პასუხი არ არის! გაინტერესებთ რატომ? იმიტომ, რომ ეს ტომ სოიერია – მხაირული და საზრიანი ბიჭი ამერიკიდან! ბიჭი, რომელიც ზუზუნა კარლსონის და თავნება პეპის შემდეგ მესამე საყვარელი ლიტერატურული გმირი იყო, რომელიც გავიცანი… 
ყველა წიგნს თავისი დროა აქვს… ეს არაერთხელ მითქვამს და ლიტერატურაზე საუბრისას უკვე ჩვეულ ფრაზადაც კი მექცა, თუმცა რეალობას ვერ გაექცევი. ეს უტყუარი ჭეშმარიტებაა და ახლაც ისეთი წიგნი მინდა გავიხსენო, რომელიც საჭირო დროს გამოჩნდა. /cdn.vox-cdn.com/uploads/chorus_asset/file/6797451/Catcher-in-the-rye-2.jpg)
წარმოიდგენდა, რომ მისი წიგნი შეცვლიდა კონკრეტული ადამიანების ცხოვრებას (ზოგისთვის უარესობისკენ, თუმცა ალბათ უფრო მეტის – უკეთესობისკენ) და ზოგადად სამყაროს! დიახ, ეს ნამდვილად ასეა. ყოველგვარი გადაჭარბების გარეშე – ჰოლდენ კოლფილდმა შეცვალა სამყარო! 
მორიგი ახალი წიგნის გადაშლისას რას ელით? ალბათ ჩემსავით ახალ ემოციას, რომელიც ყოველ ჯერზე განსხვავებულია… ჯონ სტაინბეკის “მრისხანების მტევნების” ფურცლებიდან დაუვიწყარი ემოცია მოედინება – უსაზღვრო მრისხანება, უსამართლობა და იმედი… ოკლაჰომიდან “აღთქმულ მიწაზე” – კალიფორნიაში – გადაბარგებული ჯოუდების ამბავი გულგრილს ვერ დაგტოვებთ, რადგან სახლის დაკარგვის შემდეგ “ბედნიერების” გზაზე დამდგარი ოჯახის ისტორიაში ყალბი არაფერია. ჯონ სტაინბეკს ხომ საკუთარი თვალით უნახავს ყველაფერი – “დროებით” საცხოვრებელს შეფარებული ღატაკი ამერიკელები, რომლებსაც მონებივით ექცევიან, დაუნდობელი ჩინოვნიკები, ბიზნესმენები, პოლიციელები, სასულიერო პირები, შიმშილი, დამცირება, იმედების მსხვრევა და ამასთანავე დიდი იმედი… დიახ, იმედი ყოველთვის არსებობს. მაშინაც კი, როდესაც თითქოს ყველაფერი დამთავრდა. მერე რა, რომ მსოფლიოში არაფერი შეცვლილა… წიგნის გამოცემიდან 80 წლის შემდეგ მრისხანების მტევნები ისევ მწიფდება ჯოუდების მსგავსი ადამიანების სულში… იმედი მაინც არსებობს, სანამ არსებობენ დედა ჯოუდის მგსგავსი შეუდრეკელი ადამიანები, ტომ ჯოუდი და სხვები… ადამიანები, რომლებც ბოლო ლუკმას უნაწილებენ ერთმანეთს და ერთად იბრძვიან თუნდაც ბუნდოვანი, მაგრამ მაინც მომავლისთვის… 
თეთრი სპილო… რას გეუბნებათ ეს სიტყვათა შეთანხმება? ალბათ განსაკუთრებულს არაფერს, რადგან ქართულ ენაში ასეთი ფრაზეოლოგიზმი არ არსებობს. აი ინგლისურში კი ის ნიშნავს ძვირფას საჩუქარს, რომელიც მფლობელს მძიმე ტვირთად აწვება. ზუსტად ასეთ საჩუქარზე საუბრობენ ქალი და მამაკაცი ერნესტ ჰემინგუეის პატარა და ერთი შეხედვით ჩვეულებრივ, სიანმდვილეში კი ძალიან მნიშვნელოვან მოთხრობაში… საუბრობენ ბუნდოვნად და მხოლოდ მოგვიანებით ვხვდებით, რომ მოთხრობა გლობალურ პრობლემას ეხება და წყვილის დიალოგი რეალურად მთელს მსოფლიოს სწვდება… მსოფლიოს, რომელმაც განვითარებასთან ერთად ვერ გადაწყვიტა აბორტის საკითხი, ვერ შეჯერდა იმაზე, თუ რა არის ეს – სიცოცხლის მოსპობა, დედის ნებაყოფლობითი არჩევანი, რომ უარი თქვას ძვირფას საჩუქარზე და მძიმე ტვირთივით მოიშოროს ის, თუ მამის ფსიქოლოგიური ძალადობის შედეგი… პასუხს ვერც ერნესტი გვცემს, რადგან ის არ არსებობს, თუმცა აკეთებს მთავარს – კიდევ ერთხელ გვაფიქრებს ამაზე… 
“ბარაბასი ჩვენთან ზღვით მოცურდაო”… ასე იწყება საგა ოჯახზე, რომელმაც ყველაფერი გამოიარა, რაც კი შეიძლება ლათინური ამერიკის მკვიდრებმა განიცადონ… რაც მთავარია, მარტოობა… დიახ, ესაა წიგნი ასწლიან მარტოობაზე სულების სახლში… კლარას მარტოობაზე, რომელიც სულებს ესაუბრებოდა და მიუხედავად ათასგვარი უბედურებისა, იმედს არასდროს კარგავდა… კიდევ ესტებან ტრუებაზე, რომელიც მწვანეთმიან როზასთან ერთად ოჯახის შექმნაზე ოცნებამ გამდიდრების გზაზე დააყენა, მისმა დაკარგვამ კი ხასიათიც გაუნადგურა და, მე თუ მკითხავთ, მომვალიც… ფერულაზე, რომელმაც ახალგაზრდობა დედასა და ძმას შეალია… ბლანკასა და პედროზე, რომლებმაც აკრძალული სიყვარული აიკიდეს მხრებზე და ბოლომდე ატარეს… ჰაიმესა და ნიკოლასზე, სხვადასხვაგვარი ბედი რომ არგუნათ ცხოვრებამ… ალბაზე, რომელიც პოლიტიკურ ქარცეცხლში აღმოჩნდა და ათასგვარი წამება გამოიარა სიყვარულის, უფრო კი სულის შენარჩუნების გამო… იმიტომ, რომ ამ ადამიანებს, სულების სახლში დასახლებულ ოთხ თაობას და მათ ირგვლივ მყოფ ადამიანებს (აქ ხომ ერთი შეხედვით მეორეხარისხოვანი გმირებიც კი საოცრად არიან გამოძერწილნი) მხოლოდ სულიღა დარჩათ, სხვა არაფერი… მხოლოდ საკუთარი მარტოობა, სული და იმედი… 
ბოლო კომენტარები