მარის მომენტი

ბოლო დროს თანამედროვე ქართველ ავტორებზე ხშირად ვსაუბრობთ და მათ ახალ წიგნებს სულ უფრო დიდი ინტერესით ველოდებით. მათ შორისაა მარი ბექაურიც. მისი მორიგი წიგნი ნამდვილად იმსახურებს ყურადღებას… მეტიც – ის უნდა წაიკითხოთ, უნდა დაიჭიროთ მარის მომენტი! უნდა წაიკითხოთ იმიტომ, რომ აქ სულ სხვანაირი მარი დაგხვდებათ… და სულ სხვანაირი ანა… მერწმუნეთ, მწერალი ანა ნაკაშიძე, რომელსაც მოულოდნელად ამნეზია დაემართა (ელისი არ გამახსენოთ. მეხსიერების დაკარგვა ლიზა ჯენოვას ექსკლუზივი არ არის:)) გულგრილს არ დაგტოვებთ, რადგან მარიმ მისგან შექმნა ძალიან საინტერესო პერსონაჟი. ანა ძლიერი ქალია, რომელიც არ არის დამოკიდებული ქმარზე, არ უნდა შვილი და წერს 90-იანი წლების ამბებზე… ამით ის უკვე არ ჰგავს ყველას, მაგრამ იმას, რაც მას მარიმ გააკეთებინა, ვერაფრით წარმოიდგენთ… ბოლომდე ვერ მიხვდებით, თუ რატომ მოხდა ის, რაც მოხდა… და საერთოდ რა მოხდა სინამდვილეში… მერე რა, თუ ჩემსავით პირველი ფრაზის წაკითხვისთანავე მიხვდებით, რა იქნება ბოლო ფრაზა… ამ ორ წინადადებას შორის მთელი ცხოვრებაა… მთელი ისტორია… ტკივილი და ბრძოლა… უცნაური ბრძოლა სამართლიანობისთვის…

სამხრეთის უბანში

“ჩვენ არც დასავლეთი ვართ და არც აღმოსავლეთი. ვართ სამხრეთი. ხალხი არის სამხრეთელი…”

წაგიკითხავთ “ბებია, რეი და ამერიკა”? თუ პასუხი დადებითია, მაშინ დიდ სიამოვნებას მიიღებდით, თუ უარყოფითი, მაშინ ბევრი დაგიკარგავთ. არა, ამას იმიტომ არ ვამბობ, რომ განსაკუთრებული “სიღრმეებითა” და “ჩახლართული” სიუჟეტით გამოირჩევა… ამ წიგნის ხიბლი სულ სხვა რამეშია – გულწრფელობასა და თხრობის ისეთ სტილში, რომელიც თავს “სახლში” გაგრძნობინებთ. ასეთია “სამხრეთის უბანიც”.

მეორე მხარე

“მე ვყვები ჩემს ამბავს და ჩემი ამბავი გრძელდება ასე”

გახსოვთ, რამდენიმე თვის წინ ძალიან სახალისო წიგნზე – “ბებია, რეი და ამერიკა” – რომ ვისაუბრეთ (მე თუ მკითხავთ, მარტო ბებია ღირდა ერთ წიგნად)? ახლა კი მარი ბექაურის მეორე და სრულიად განსხვავებულ რომანზე მინდა გიამბოთ.

გოგონა ფსიქოლოგთან დადის და ყოველ სეანსზე, ყოველ ღამე, ყოველ წამს თავიდან ჩადის ექვს საფეხურს სარდაფისკენ, საიდანაც ყველაფერი დაიწყო… ის ექვსჯერ იგონებს ამბავს, ექვსჯერ შედის ექვსი მწერლის წიგნში (კორტასარი, ფოლკნერი, გრასი, კუნდერა, ოსტერი, კრისტოფი) და ექვსჯერ ხდება ძალადობის მსხვერპლი. ის ექვსჯერ აღადგენს საკუთარი გაუპატიურების სცენას და ყვება ამბებს მეორე მხრიდან, მხრიდან, რომელიც მკვდარია… ის ისევე “ცხოვრობს მწერლის გამოგონილ ამბავში, როგორც საკუთარ ამბავში” და ბოლოს ზღვარიც კი ეშლება… ვეღარ გაიგებთ ვინ არის ის – პერსონაჟი “კლასობანადან”, “აგვისტოს ნათელიდან”, “კიბორჩხალას ნაბიჯით”-დან, “შეუცნობელიდან”, “ნიუ-იორკული ტრილოგიიდან” თუ “ტრილოგიიდან”. ის ამ წიგნების არც ერთ გმირს ჰგავს და ამავე დროს ყველაა… წიგნის გმირები ხომ დამოუკიდებლად ცხოვრობენ ხოლმე და გოგონაც წიგნის გმირია – ნამდვილი და გამოგონილი ერთდროულად…

თბილისის წიგნის მე-16 საერთაშორისო ფესტივალი

მე, ბებია, მარი და რეი